Okul Fobisi: Belirtileri, Nedenleri ve Çözüm Yolları
Çocuğunuz okul saatleri yaklaştığında ağlıyorsa veya bağırarak gitmek istemediğini ifade ediyorsa, hafta sonlarının gelmesini iple çekiyor ve pazar akşamları mide bulantıları, baş ağrıları yaşıyorsa, belki de okul fobisi yaşıyor olabilir. Ayrıca, okula başladıktan sonra mutsuz, iştahsız ve çevresine ilgisiz görünüyorsa, bu durum okul fobisini işaret edebilir.
Okul Fobisi Nedir?
Okul fobisi, genellikle 5-8 yaş ile 11-12 yaş aralığında çocuklarda görülen, okula gitme konusunda yoğun bir endişe ve isteksizlik hali olarak tanımlanır. Toplumda okul fobisinde genellikle okula başlama döneminde ortaya çıktığına dair bir algı bulunsa da, bu durum çocukların okula başladıktan sonra da yaşanabilir.
Ayrılık Kaygısı ve Okul Fobisi
Çocuklar, anaokuluna veya ilkokula başlarken anne ve babadan ayrılma kaygısı yaşayabilirler. Bu durum "ayrılık anksiyetesi" olarak adlandırılır. Çocuk ilk kez okul ortamına girdiğinde, kuruma güven duymakta zorluk çekebilir ve anne-babasının yanında olmayı isteyebilir. Ancak, genellikle okulda yapılan etkinlikler ve sosyal etkileşimlerle uyum süreci iki hafta kadar sürer. Bu süreçte çocuklar ağlayabilir ama zamanla gruba uyum sağlarlar.
Okul fobisi, ayrılık kaygısından farklıdır. Okul fobisi yaşayan çocuklar, anne-baba yerine diğer bakım veren kişilere bağlılık gösterir ve alışkın oldukları ortamdan ayrılmak istemezler. Çocuğun alışma sürecindeki direnç ve tepkiler, zamanla ortadan kalkmadığında, bu durum kaygıya dönüşebilir ve okul fobisi halini alabilir.
Okul Fobisi ve Okul Kaçaklığı Arasındaki Farklar
Okul fobisi olan çocuklar, okula gitmek istemediklerinde genellikle bu durumu anne-babalarıyla paylaşır ve okula gitmemek için evde kalırlar. Bu durum genellikle başarısızlık korkusu, sınıf içindeki sosyal etkileşim zorlukları veya ödevler ile ilgili kaygılardan kaynaklanır. Okul fobisi, çocukların okula dönmeleri için destek gerektirir.
Öte yandan, okul kaçaklığı yaşayan çocuklar, okulu sevmeme, ders yapmama veya akademik hedeflerinin olmaması gibi nedenlerle okula gitmek istemezler. Genellikle, okula gitmediklerinde anne-babalarına haber vermezler ve okuldaki zamanı ev dışında geçirirler.
Okul Fobisi Nasıl Tedavi Edilir?
Okul fobisi, çocuğun sosyal ve akademik gelişimini olumsuz etkileyebilir ve bu nedenle uzman desteği gereklidir. Uzmanlar, okul fobisine yol açan nedenleri belirleyerek uygun psikoterapi yöntemlerini uygularlar. Psikoterapi, çocuğun okula dönmesini teşvik eder ve olumlu etkiler sağlar. Bunun yanı sıra, bireysel psikoterapi sürecine ek olarak, öğretmen ve ebeveynlerin tutumlarını gözden geçirip, gerekli değişiklikleri yapmaları da önemlidir. Bu bütüncül yaklaşım, çocuğun okul fobisini daha kolay ve etkili bir şekilde aşmasına yardımcı olur.