Okullarda Şiddet: Günümüz Sorunları ve Çözüm Önerileri
Eskiden okul şiddeti denilince, genellikle öğretmen ve okul idaresinin öğrenciler üzerindeki baskıcı ve zarar verici tutumları akla gelirdi. Ancak günümüzde bu algı değişmiş durumda. Artık okullarda şiddet; öğretmenlere yönelik velilerin saldırıları, öğrenciler arasında ve öğretmenlere karşı gösterilen şiddet içerikli davranışlar şeklinde haberlerde yer almakta.
Şiddete Neden Olan Faktörler
Aile Yapısındaki Değişiklikler: Günümüz aile yapısındaki köklü değişiklikler, çocukların şiddet davranışlarını etkileyen önemli bir faktördür. “Benim yapamadığımı çocuğum yapsın” yaklaşımıyla, çocukların her isteği yerine getirilmeye çalışılmakta. Bu durum, çocukların isteklerinin her zaman karşılanabileceğine dair bir algı oluşturarak, istekleri gerçekleşmediğinde şiddet uygulama eğilimlerini artırabilir.
Güvensizlik ve Tehdit Algısı: Anne-babalar, okul ortamında kendileri ve çocukları için karşılaştıkları durumları genellikle tehdit olarak algılayabilirler. Bu güvensizlik, okulda şiddet davranışlarını tetikleyebilir.
Şiddetin Disiplin Yöntemi Olarak Görülmesi: Bazı öğretmenler, şiddeti disiplin yöntemi olarak görebilir ve bu yaklaşım, sözel veya fiziksel şiddetle sonuçlanabilir. Şiddet sorunlarının önlenmesi için tüm okul mensuplarının, bireyleri insan olarak değerli görmesi ve doğru iletişim kurmaya özen göstermesi gereklidir.
Yaş Gruplarına Göre Şiddet Çeşitleri
Okul Öncesi Dönem: Bu dönemde çocuklar, duygu ve dürtü kontrolünü sağlayamadıkları için şiddet davranışları gösterebilir. Şiddet davranışları genellikle art niyet içermez, ancak şiddeti çözüm olarak kullanmak öğretilmemelidir. Çocuklara, sorunlar karşısında kimlerden nasıl yardım alabileceklerini öğretmek daha etkili bir yaklaşımdır.
Okul Çağı Dönemi: İlkokulun ilk yıllarında fiziksel şiddet daha yaygındır, yaş ilerledikçe sözel şiddet (alay etme, iğneleme, aşağılamaya) de artar. 4. sınıflarda, bu tür davranışlara psikolojik şiddet (gruptan dışlama) eklenebilir.
Ergenlik Dönemi: Ergenlik, çocukların bedensel ve duygusal değişim yaşadığı bir dönemdir ve bu nedenle şiddetin en fazla görüldüğü zaman dilimidir. Teknolojinin yaygınlaşmasıyla birlikte elektronik şiddet (e-mail, mesaj, sosyal medya üzerinden zarar verici söylemler) de ortaya çıkmaktadır. Bu tür şiddetin önlenmesi için ailelerin ve okul rehberlik servislerinin eğitimleri önemlidir.
Cinsel Şiddet ve Bilgilendirme: Ergenlik döneminde, cinsellik ile ilgili aşırı merak ve yanlış bilgilendirme, cinsel şiddete neden olabilir. Çocukları bu konuda bilgilendirmek ve eğitmek, şiddetin önlenmesi için kritik öneme sahiptir. Şiddetin sonuçları hakkında konuşmak, çocukların farkındalık kazanmalarına yardımcı olabilir.
Sonuç
Okullarda şiddet, çeşitli yaş gruplarında farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Şiddetin nedenlerini anlamak ve etkili önlemler almak, bu sorunun çözülmesine yardımcı olabilir. Anne-babaların, öğretmenlerin ve okul yönetiminin bu konuda bilinçli ve duyarlı olmaları, şiddet davranışlarını azaltmada önemli bir rol oynar.